Lịch sử quảng cáo ngoài trời đã có từ rất lâu đời, từ những nền văn hóa sơ khai, trải qua hàng ngàn năm phát triển, hoàn thiện và không ngừng nâng cấp, đổi mới.
Ngày nay, khi đi trên đường phố, bạn bắt gặp rất nhiều những mẫu quảng cáo ngoài trời đa dạng như biển bảng, những chiếc xe taxi, bus dán đầy thông điệp quảng cáo, hay đi tới bất kỳ địa điểm công cộng nào cũng nhìn thấy quảng cáo. Chắc hẳn bạn đã có đôi lần từng thắc mắc rằng lịch sử quảng cáo ngoài trời của bắt đầu từ đâu, và quá trình phát triển như thế nào?
Điểm qua lịch sử quảng cáo ngoài trời được tóm lược trong 45s
Chi tiết về lịch sử quảng cáo ngoài trời, hãy cùng Unique tìm hiểu qua bài viết dưới đây, chắc chắn có những điều sẽ khiến bạn phải ngạc nhiên.
Lịch sử quảng cáo ngoài trời bắt nguồn từ văn minh Ai Cập cổ đại
Khi nhắc tới khu vực có quảng cáo ngoài trời phát triển mạnh mẽ nhất, thường thì chúng ta sẽ nghĩ ngay tới các quốc gia như Mỹ, Anh, Pháp… Tuy nhiên thì đây không phải là khu vực đầu tiên xuất hiện quảng cáo ngoài trời… mà Ai Cập lại chính là nơi khởi nguồn của lịch sử quảng cáo ngoài trời.
Quảng cáo ngoài trời là lĩnh vực quảng cáo hình thành sớm nhất trong lịch sử, đã xuất hiện từ hàng ngàn năm trước đây, và gắn liền với sự ra đời của nghệ thuật từ khi chúng ta còn sống trong hang động và biết vẽ các hình ảnh lên những bức tường đá.
Có một điều rất thú vị, rằng người Ai Cập cổ đại chính là “ông tổ” của những tấm biển bảng to đẹp, văn minh như ngày nay. Người Ai Cập cổ đại đã khắc những hình ảnh, ký hiệu lên đá và đặt tại những khu vực đông người qua lại để phổ biến luật và quy định của đất nước đến dân chúng.
2000 TCN, quảng cáo ngoài trời sơ khai xuất hiện tại Ai Cập
Như vậy, có thể nói rằng các hình ảnh xuất hiện trên các phiến đá chính là hình thức cổ xưa và sơ khai nhất của bảng biển quảng cáo ngoài trời.
Những năm đầu của lịch sử quảng cáo ngoài trời
Lịch sử quảng cáo ngoài trời thế giới gắn liền với các phát minh quan trọng của nhân loại.
Sự kiện Johannes Gutenberg phát minh ra kỹ thuật in ấn vào năm 1450 chính là thời điểm đánh dấu kỷ nguyên in ấn hiện đại của nhân loại.
Gutenberg với phát minh kỹ thuật in chữ rời
Những năm cuối thập niên 1790, kỹ thuật in thạch bản (một phương pháp in bằng dầu và nước) ra đời, hàng loạt bản áp phích được sản xuất và trở nên phổ biến trong những năm sau đó. Người ta sử dụng chúng để đăng tải các thông tin quan trọng của doanh nghiệp và dán, treo lên những nơi có lưu lượng người và xe cộ qua lại đông đúc. Tuy nhiên có một hạn chế lớn cho các áp phích ngoài trời được sản xuất vào thời điểm này, đó chính là việc chất lượng của các áp phích không thể tồn tại quá lâu ở môi trường ngoài trời.
Hàng loạt bản áp phích sử dụng kỹ thuật in thạch bản
Vào năm 1835, xuất hiện một tấm poster khổ lớn đầu tiên tại New York (Mỹ), có diện tích lên tới 50 feet vuông (15,24 mét vuông) được dựng trước rạp xiếc để quảng cáo cho đêm diễn, và nhanh chóng thu hút sự chú ý của rất nhiều người. Có thể nói các rạp xiếc chính là một trong những đơn vị đầu tiên sử dụng biển quảng cáo ngoài trời và thu lợi từ hình thức tiếp thị đại chúng đầy mới mẻ này.
Thời điểm này, các biển quảng cáo ngoài trời đã có những đặc điểm khá tương đồng với các biển quảng cáo hiện đại mà chúng ta biết ngày nay: như kích thước lớn, đặt tại những nơi đông người qua lại, thiết kế đầy màu sắc, minh họa sinh động…
Poster khổ lớn đầu tiên rộng tới 15,24 m2 xuất hiện tại New York quảng cáo cho rạp xiếc
Ngành công nghiệp quảng cáo ngoài trời ra đời
Sự ra đời của ngành công nghiệp quảng cáo ngoài trời đánh dấu bước phát triển của lịch sử quảng cáo ngoài trời hiện đại.
Những năm 1860 đã chứng kiến một cuộc cách mạng lớn của quảng cáo ngoài trời, các công ty bắt đầu thuê các vị trí quảng cáo ngoài trời để quảng bá cho sản phẩm, dịch vụ của mình.
Năm 1872, Hiệp hội Billboards Poster quốc tế của Bắc Mỹ (IBPANA) được thành lập tại St. Louis như một nhóm vận động hành lang cho biển quảng cáo. Sau đó, vào năm 1891, Hiệp hội Billboards Poster quốc tế của Hoa Kỳ – Canada được thành lập tại Chicago. Và hoạt động cho đến ngày nay với tên gọi rút gọn là Hiệp hội Quảng cáo Ngoài trời Mỹ (Outdoor Aadvertising Association of America – OAAA). Năm 2019, OAAA đã chính thức đổi tên và logo của mình, “Outdoor advertising” trở thành “Out of home advertising” để thể hiện sự mở rộng phạm vi của khái niệm quảng cáo ngoài trời
Logo của Hiệp hội quảng cáo ngoài trời Mỹ
Năm 1889, biển quảng cáo 24 sheet (tương đương với 18,6 mét vuông – đơn vị đo lường diện tích của áp phích quảng cáo) đầu tiên trên thế giới được trưng bày tại Triển lãm Paris. Và bốn năm sau, năm 1893, một tấm áp phích lớn có cùng định dạng được trưng bày tại Triển lãm Columbian.
Như vậy, vào thời điểm này, định dạng biển quảng cáo tấm lớn được hợp thức hóa và nhu cầu sử dụng tăng lên nhiều, đặc biệt đối với các công ty trong lĩnh vực giải trí, như rạp xiếc, hội chợ, rạp chiếu phim…
Những bước tiến đáng kể của lịch sử quảng cáo ngoài trời thế giới
Những năm 1900, ngành công nghiệp quảng cáo ngoài phát triển thực sự mạnh mẽ, và có những bước tiến vô cùng lớn. Điều này đã giúp lịch sử quảng cáo ngoài trời của thế giới bước sang một trang mới
Tại Mỹ, biển quảng cáo ngoài trời được tiêu chuẩn hóa về cấu trúc và kích thước, điều này thu hút các doanh nghiệp triển khai trên khắp toàn quốc, trong đó có các công ty lớn như Palmolive, Kellogg’s và Coca-Cola…
Coca-Cola là một trong những cái tên nổi bật trong chiều dài lịch sử của quảng cáo ngoài trời
Những thập kỷ sau đã chứng kiến sự gia tăng tiêu chuẩn trong thế giới quảng cáo biển quảng cáo, cũng như việc ra đời nhiều công ty cung cấp dịch vụ quảng cáo ngoài trời.
Quảng cáo ngoài trời được tiêu chuẩn hóa về cấu trúc và kích thước
Năm 1908, sự xuất hiện của Ford Model T – mẫu xe ô tô có giá cả phải chăng đã đóng góp một phần không nhỏ vào sự phát triển của ngành quảng cáo ngoài trời. Đường cao tốc được sử dụng nhiều hơn, trở thành địa điểm vàng đắt giá của các biển quảng cáo tấm lớn. Kể từ đó, biển quảng cáo trên đường cao tốc đã trở thành thứ mà nhiều người mong đợi để xem trên các chuyến đi.
Quảng cáo ngoài trời đã phát triển liên tục để đáp ứng nhu cầu ngày một lớn và phức tạp của thị trường. Sự đổi mới liên tục trong ngành quảng cáo ngoài trời đã chứng kiến sự tăng trưởng về kích thước của biển quảng cáo, những thay đổi về vật liệu, cũng như sự nâng cấp trong công nghệ quảng cáo.
Biển quảng cáo được đặt ở hai bên đường để thu hút sự chú ý của người lái xe đi qua. Khi tốc độ của xe cơ giới tăng lên, biển quảng cáo cần phải lớn hơn để người ngồi trên xe kịp nắm được thông tin khi lướt qua.
Xuất hiện các biển quảng cáo kích thước khổng lồ trên đường cao tốc
Những cải tiến trong các ngành công nghiệp khác cũng đóng một vai trò quan trọng trong sự phát triển của lịch sử quảng cáo ngoài trời. Ví dụ ngành công nghiệp chiếu sáng đã được sử dụng trong các biển tấm lớn, giúp quảng cáo được nhìn thấy vào ban đêm. Đèn năng lượng mặt trời và màn hình LED ngoài trời cũng giúp biển quảng cáo trở nên hấp dẫn hơn và hiệu quả hơn rất nhiều.
Quảng cáo ngoài trời sử dụng hệ thống đèn chiếu sáng
Đến năm 1912, tất cả các trung tâm đô thị lớn tại Mỹ đều có biển quảng cáo. Đến năm 1915, Cục quảng cáo ngoài trời quốc gia hình thành. Những năm 1920, công ty quảng cáo ngoài trời đầu tiên được niêm yết trên Sở giao dịch chứng khoán New York. Ở Châu Âu, JCDecaux (công ty quảng cáo ngoài trời hàng đầu có trụ sở tại Pháp) đã bắt đầu quảng cáo trên các nhà chờ xe buýt vào năm 1962.
Quảng cáo nhà chờ xe buýt xuất hiện
Năm 1970, các công ty quảng cáo tìm ra cách để vẽ bản tin quảng cáo bằng máy tính, và cũng trong thời gian này, máy in kỹ thuật số khổ rộng ra đời với khả năng in trực tiếp lên Vinyl – chất liệu biển quảng cáo vô cùng phổ biến trong suốt những năm sau này.
Quảng cáo ngoài trời ngày nay: Đa dạng, sáng tạo
Theo thời gian, ngành công nghiệp quảng cáo ngoài trời đã phát triển vượt bậc, bằng chứng là việc luôn mở rộng phạm vi hoạt động và sự xuất hiện của các định dạng quảng cáo ngoài trời mới, hiệu quả hơn.
Khái niệm “quảng cáo ngoài nhà” đã trở nên phổ biến hơn và mở rộng hơn so với trước đây, xuất hiện các hình thức mới như quảng cáo trên phương tiện giao thông (xe buýt, taxi), quảng cáo tại các nhà chờ xe buýt, bốt điện thoại trên đường phố…
Quảng cáo ngoài trời không ngừng cải tiến và sáng tạo, người ta tìm ra các địa điểm mới hơn để triển khai, theo đó, hình thức quảng cáo dựa trên địa điểm cũng ra đời. Bao gồm nhiều định dạng khác nhau diễn ra tại những không gian công cộng – nơi tập hợp đối tượng khách hàng cụ thể, ví dụ phòng tập gym, sân golf, bệnh viện, siêu thị, rạp chiếu phim, trung tâm mua sắm, sân vận động…
Những năm 1990, công nghệ kỹ thuật số lần đầu tiên được giới thiệu với ngành công nghiệp quảng cáo ngoài trời.
Năm 2005, những biển quảng cáo kỹ thuật số đầu tiên đã được lắp đặt. Kể từ năm 2007, quảng cáo kỹ thuật số ngoài trời (Digital Out of home – DOOH) được sử dụng rộng rãi hơn. Rất nhiều quảng cáo được phát sóng trên màn hình kỹ thuật số cỡ lớn ngoài trời, đặc biệt là tại các thành phố lớn trên khắp thế giới như London, New York và Tokyo…
Màn hình LED quảng cáo ngoài trời ấn tượng tại giao lộ Piccadilly Circus (London, Anh)
Những ý tưởng độc đáo, sáng tạo cũng được sử dụng trong quảng cáo ngoài trời. Năm 2010, để thúc đẩy việc bán món bít-tết, chuỗi cửa hàng tạp hóa Bloom của Mooresville ở Bắc Carolina (Mỹ) đã dựng lên “biển quảng cáo mùi hương” có thể tỏa ra mùi thơm của hạt tiêu đen và than cháy để gợi nhắc về món nướng cho những ai đi ngang qua đây.
Billboard quảng cáo phát ra mùi hương của Bloom Mooresville
Billboard ngoài trời tương tác là một trong những đột phá nổi bật của ngành công nghiệp quảng cáo ngoài trời. Bằng cách sử dụng những công nghệ mới và các phương pháp tiếp cận đầy sáng tạo, xuất hiện các định dạng Billboard đặc biệt để người đi đường có thể tương tác với những biển quảng cáo này.
Tạm kết
Lịch sử quảng cáo ngoài trời đã trải quả một thời gian rất rất dài để có thể đạt được những thành tựu như hiện tại. Ngày nay, ngành quảng cáo và truyền thông của thế giới đã có những thay đổi và bước tiến vượt bậc, quảng cáo ngoài trời tuy không còn chiếm ngôi thượng phong như trong quá khứ, nhưng vẫn đạt sự phát triển ổn định.
Thế giới quảng cáo ngoài trời ngày nay sôi động và phát triển
Thực tế là có sự đổi mới nhanh chóng trong ngành quảng cáo ngoài trời chứng minh rằng ngành đang hoạt động tốt. Ngày càng có nhiều công ty quảng cáo ngoài trời được hình thành qua mỗi năm, thúc đẩy sự cạnh tranh trong ngành và nảy sinh ra các sáng kiến độc đáo, đưa quảng cáo ngoài trời lên tầm cao mới về mức độ phù hợp và hiệu quả cho những người sử dụng nó.
Với bài viết tiếp theo, hãy cùng Unique khám phá về lịch sử quảng cáo ngoài trời tại Việt Nam nhé.
Thu Nguyệt